రాజు - రాజ్యం
అధ్యాయం - 3
మిశ్రమసంస్థానాల గురించి
ఈవిధంగా ఒక సంస్థానాన్ని స్వాధీనం చేసుకోవడంలో అనేక మందికి హాని చేయడం వలన వారంతా నీకు శత్రువులుగా మారతారు. అంతేకాక ఆ సంస్థానాన్ని పొందడంలో నీకు సహాయం చేసిన మిత్రులు కూడా ఎంతోకాలం నీకు మిత్రులుగా ఉండరు. ఎందుకంటే నీవు వారు ఆశించిన రీతిలో వారి కోరికలను తీర్చలేవు. మరో పక్క వారికి ఋణపడి ఉండటం వలన వారికి వ్యతిరేకంగా ధృడమైన చర్యలు కూడా తీసుకోలేవు. అందువలన మనం ఎంత శక్తివంతమైన సైన్యాన్ని కలిగి ఉన్నప్పటికీ ఒక రాజ్యంలో ప్రవేశించాలంటే మనకు ఆ రాజ్యంలోని స్థానికుల సుహృద్భావం ఎల్లప్పుడూ అవసరమౌతుంది.
ఈ కారణాలవలనే ఫ్రాన్స్ రాజైన 12 వ లూయీ మిలన్‌ను ఎంత త్వరగా ఆక్రమించాడో అంతేత్వరగా పోగొట్టుకున్నాడు. మొదటిసారి ఇతనిని తరిమి వేయడానికి మిలన్ రాజు Lodovico కు స్వంత సైన్యం ఒక్కటే సరిపోయినది. ఎందుకంటే 12వ లూయీకి కోటతలుపులు తెరిచిన వారే తమ భవిష్యత్ ఆశల విషయంలో తాము మోసపోయామని గ్రహించినమీదట ఆ కొత్త రాజు (New Prince) చేసే అవమానాలను, దుశ్చర్యలను ఇక ఎంత మాత్రం సహించలేకపోయారు. (అను: సహించలేక తిరుగుబాటుచేసి స్వతంత్ర్యాన్ని పొందారు) ఒకసారి తిరుగుబాటు చేసిన సంస్థానాలు తిరిగి రెండవసారి ఆక్రమణకు గురైతే అవి ఈసారి అంత తేలికగా స్వతంత్ర్యాన్ని పొందలేవనేది నిజం. ఎందుకంటే రాజు తిరుగుబాటును ఒక సాకుగా తీసుకుని ఏ మాత్రం సంకోచించకుండా అపరాధులను శిక్షించి, అనుమానితులను తుడిచిపెట్టి, బలహీన ప్రాంతాలలో తనను బలంగా మలచుకుంటాడు.
కనుకనే మొదటి సందర్భంలో Duke Lodovico కు ఫ్రాన్స్ నుండి మిలన్ ను విడిపించడానికి సరిహద్దులలో తిరుగుబాట్లు లేవదీయడంతో సరిపోయింది. కానీ రెండవ సందర్భంలో అతని నుండి మిలన్ ను విడిపించడానికి మొత్తం ప్రపంచాన్నే అతనికి వ్యతిరేకంగా నిలిపి అతని సైన్యాన్ని ఓడించి, వాటిని ఇటలీ నుండి తరిమి వేయవలసిన అవసరం ఏర్పడింది. ఇదంతా పైన వివరించిన కారణాలను అనుసరించే జరిగినది.
ఏదైతేనేం మొదటిసారి మరలా రెండవసారి కూడా మిలన్ ఫ్రాన్స్ చెరనుండి విడిపించబడింది. మొదటి సందర్భం యొక్క సాధారణ కారణాలు తెలుపబడ్డాయి. రెండవ సందర్భపు కారణాలను పేర్కొనడం, ఫ్రాన్స్ రాజైన 12 వ లూయీ ఏయే తరుణోపాయాలను కలిగిఉన్నాడు, ఒకవేళ ఇతని స్థానంలో మరో వ్యక్తి ఉన్నట్లైతే అతను ఏయే తరుణోపాయాలను కలిగి ఉండటం ద్వారా తను సాధించుకున్న రాజ్యాన్ని ఫ్రాన్స్ రాజులా పోగొట్టుకోకుండా సురక్షితంగా నిలుపుకోగలిగేవాడు అనే విషయాలను పరిశీలించడం మిగిలిపోయింది.
నేనిపుడు ఓ విషయం గురించి చెబుతాను. ఓ రాజు కొత్త ప్రాంతాలను జయించి వాటిని తన పాత రాజ్యంలో కలిపినపుడు ఆ కొత్త ప్రాంతాలు అదే దేశ, భాషలకు చెందినవైనా అవుతాయి లేదా విభేదిస్తాయి. దేశం, భాష ఒకటే అయిన పక్షంలో ఆ కొత్త ప్రాంతాలను నిలుపుకోవడం తేలిక. మరిముఖ్యంగా అవి స్వయం పాలనకు అలవాటుపడని పక్షంలో మరింత తేలిక. ఒక వేళ అవి స్వయంపాలిత ప్రాంతాలైతే అప్పటివరకు వాటిని పరిపాలిస్తున్న రాజును సకుటుంబంగా నాశనం చేస్తే సరిపోతుంది. రెండు ప్రాంతాలకు చెందిన ప్రజలు (పాలకుల విషయంలో తప్ప) ఇతర విషయాలలో అదే పాత వారసత్వాన్ని సంరక్షించుకుంటూ ఉంటారు. తమ ఆచార వ్యవహారాలలో భేదం లేకపోవడం వలన కలసిమెలసి జీవిస్తారు. చాలాకాలం నుండి ఫ్రాన్స్‌తో కలసిపోయి ఉన్న బ్రిట్టని, బర్గండి, గాస్కొని మరియు నార్మండి విషయంలో మనం ఈ పరిస్థితిని గమనించవచ్చు. భాష విషయంలో కొంత భేదం ఉన్నప్పటికీ ఆచారవ్యవహారాలు ఒకటే అవడం వలన పైప్రాంతాలలోని ప్రజలు పరస్పరం సులభంగా కలసిపోగలిగారు. ఇటువంటి ప్రాంతాలను ఆక్రమించుకున్న వ్యక్తి వాటిని సంరక్షించుకోవాలని కోరుకున్నట్లైతే రెండే రెండు ఆలోచనలను తన మనసులో కలిగి ఉండాలి. మొదటిది ఆ ప్రాంతాన్ని పరిపాలిస్తున్న రాజును సకుటుంబంగా నాశనం చేయడం, రెండవది ఆ ప్రాంతపు చట్టాలను, పన్నులను మార్చకపోవడం. ఈ విధంగా చేసినట్లైతే కొద్దికాలంలోనే వారు పాతరాజ్యంలో అవిభాజ్యమైన భాగస్వాములైపోతారు.
కానీ ఒక దేశంలో ఉన్న భాష, ఆచారవ్యవహారాలు, చట్టాలు మొదలైన విషయాలలో విభేదించే రాజ్యాలను సాధించినపుడు అనేక ఆటంకాలు ఎదురౌతాయి. వీటిని నిలుపుకోవడానికి బాగా అనుకూలంగా ఉన్న పరిస్థితులు మరియు గొప్పవైన శక్తి సామర్ధ్యాలు అవసరమవుతాయి. అన్నింటికన్నా ఎక్కువగా, నిజంగా అవసరమైన దేమిటంటే ఆ రాజ్యాలను జయించిన రాజు ఆ ప్రాంతానికి వెళ్ళి, అక్కడే నివసించాలి. ఇలా చేస్తే అతని స్థానం మరింత సురక్షితంగా ఉండటమేకాక చిరకాలం మన్నుతుంది. గ్రీసు దేశంలోని టర్కులు ఇలాగే మనగలిగారు. ఆ రాజ్యాన్ని సంరక్షించుకోవడానికి ఆ టర్కిష్ రాజు అన్ని చర్యలు తీసుకున్నప్పటికీ, అతను అక్కడ నివసించకపోయినట్లైతే ఆ రాజ్యాన్ని అతను సంరక్షించుకోగలిగేవాడు కాదు. ఎందుకంటే అక్కడే నివసిస్తున్నట్లైతే దుష్పరిణామాలు సంభవించిన వెంటనే వాటిని గమనించి అవి చిన్నగా ఉన్నపుడే వాటిని నివారించవచ్చు. కానీ అక్కడ రాజులేని పక్షంలో అవి పెరిగిపెద్దవైన తరువాత మాత్రమే చెవినబడతాయి. అపుడు ఎవరూ వాటిని నివారించలేరు. అంతేకాక రాజు ఆ ప్రాంతంలో నివసిస్తున్నట్లైతే తన అధికారులవలన దేశం దోపిడీలకూ, లూటీలకూ గురికాకుండా ఉంటుంది. ప్రజలు తమ గోడు చెప్పుకోవడానికి అందుబాటులో ఉన్న రాజును చూచి సంతృప్తి చెందుతారు. అంతే కాక రాజు తన యెడల సదుద్దేశ్యం కలిగిన ప్రజలలో తన మీద మరింత ప్రేమను కలిగిస్తాడు. అలానే దురుద్దేశ్యం కలిగిన వారిలో తన యెడల భయాన్ని ప్రేరేపించగలుతాడు.
బయటినుండి ఎవరైనా ఆ రాజ్యం మీద దాడి చేయాలనుకొంటే అతడు తప్పనిసరిగా అత్యంత జాగరూకత వహించవలసి ఉంటుంది. రాజు అదే రాజ్యంలో నివసిస్తున్నంతకాలం చాలా గొప్ప కష్టం ద్వారా మాత్రమే ఆ రాజ్యం అతనినుండి బలవంతంగా వేరుచేయబడుతుంది.
రాజు అక్కడే నివసించడానికి వీలుకాని పక్షంలో మరో మంచి పద్దతి ఏమిటంటే ఆ రాజ్యంలో ఒకటి రెండు కీలక ప్రదేశాలలో వలసలను ఏర్పాటు చేయడం. ఈ విధంగా చేయని పక్షంలో పదాతి, అశ్విక దళాలతో కూడిన పెద్ద సైన్యాన్ని అక్కడ ఉంచవలసి ఉంటుంది (అను: ఇది చాలా ఖర్చుతో కూడుకున్న పని). వలసలు అంత ఖర్చుతో కూడుకున్నవి కావు. చాలా తక్కువ ఖర్చుతోనే వాటిని స్థాపించి, నిర్వహించవచ్చు. వలసలకొరకు ఎంచుకున్న ఆ ఒకటి, రెండు ప్రదేశాలలోని ప్రజల ఆస్తులు అంటే వారి ఇళ్ళు, పొలాలు మాత్రమే వలస వచ్చిన వారికివ్వడం కొరకు దోచివేయబడతాయి. ఆ విధంగా పేదవారిగా మారిపోయి చెట్టుకొకరు పుట్టకొకరుగా మరిన ఆ కొద్దిమంది ఈ రాజుకు గానీ, అతని అధికారానికిగానీ, ఏవిధమైన హానీ చేయలేరు. ఆ రాజ్యంలోని మిగిలిన ప్రజలకు ఏ విధమైన హానీ జరగదు కనుక వారు శాంతియుతంగానే ఉంటారు. మరో పక్క వారు వలస కేంద్రాలలోని ప్రజలవలే తాముకూడా దోచివేయబడతామేమో అనే భయంతో ఏ విధమైన అల్లర్లకూ పాల్పడకుండా ఉంటారు. చివరకు నేను చెప్పేదేమిటంటే వలసలు ఖర్చుతో కూడుకున్నవి కావు, విశ్వాస పాత్రమైనవి, తక్కువ మందికి హానిచేస్తాయి. ఆ విధంగా హాని చేయబడిన ఆ కొద్ది మందికూడా ముందే చెప్పినట్లుగా చెల్లాచెదురైపోయి పేదవారిగా మారిపోవటం వలన ఏ విధంగానూ తిరిగి హాని తలపెట్టలేరు. దీనిని బట్టి మనం గమనించవలసిన విషయం ఏమిటంటే మనుషులతో మంచిగానైనా ప్రవర్తించాలి లేదంటే వారిని పూర్తిగా నాశనమైనా చేయాలి. ఎందుకంటే కొద్దిపాటి హాని వలన వారు ప్రతీకారం తీర్చుకోవాలని చూస్తారు. కానీ తీవ్రంగా హానిచేస్తే ఆవిధంగా చేయలేరు. కనుక మనం ఒక వ్యక్తికి చేసే హాని ప్రతీకార భయం కలిగించని విధంగా ఉండాలి.
వలసల స్థాపన కాకుండా నూతనరాజ్యంలో సాయుధబలగాలనే ఉంచదలచుకుంటే అందుకు అమితంగా ధనాన్ని వెచ్చించవలసి ఉంటుంది. ఆ రాజ్యం మీద వచ్చే ఆదాయమంతా సైన్యం కొరకే ఖర్చు చేయడం వలన ఆ ఆక్రమణ నష్టదాయకంగా మారుతుంది. రాజ్యమంతటిలో ఈ సైన్యం కల్లోలం సృష్టించటం వలన ఆ రాజ్యం లోని ప్రజలంతా ఆగ్రహంతో ఉంటారు. ఈ సైన్యం రాజ్యమంతా అటూ, ఇటూ కదులుతూ ప్రజలందరినీ అనేక కష్టనష్టాలకు గురిచేయడంతో వారంతా ఆక్రమణ దారులకు వ్యతిరేకంగా మారతారు. తమ రాజ్యంలోనే తాము హింసించబడుతుండటంతో శత్రువులుగా మరిన వారు ఆక్రమణ దారులకు హాని చేయగలిగే స్థితిలో (సంఖ్యాబలం రీత్యా) ఉంటారు. ఏ కారణంతో చూచిన కూడా ఈవిధంగా సైన్యాన్ని నిలపడం ఉపయోగకరం కాదు. వలసల స్థాపన మాత్రమే ఉపయోగకరం.
మరలా భాష మరియు చట్టాల విషయంలో తన రాజ్యంతో విభేదించే రాజ్యాన్ని సాధించి, దానిని సంరక్షించే రాజు దాని చుట్టూ ఉన్న చిన్న చిన్న పొరుగురాజ్యాలన్నింటికీ నాయకుడిగా, రక్షకుడిగా తనను తాను రూపొందించుకోవాలి. వాటిలోని బలమైన రాజ్యాలను బలహీన పరచాలి. ఏ కారణం చేత కూడా తనతో సమబలుడైన విదేశీయుడెవ్వడూ ఆ ప్రాంతంలో అడుగు పెట్టకుండా జాగ్రత్తపడాలి. ఎందుకంటే దురాశ వలనగానీ, భయం వలనగానీ అసంతృప్తులై ఉన్నవారు ఎల్లప్పుడూ అటువంటి విదేశీయుడిని ఆహ్వానిస్తుంటారు. గ్రీసు దేశంలోనికి రోమన్‌లను ఏటోలియన్స్ ఆహ్వానించారు. అలానే రోమన్‌లు కాలు మోపిన ప్రతీ ఇతర దేశంలోకి కూడా వారు స్థానికుల ద్వారానే ప్రవేశించారు. ఇలా ఒక బలవంతుడైన విదేశీయుడు ఒక దేశంలో ప్రవేశించగానే సర్వసాధారణంగా జరిగే విషయం ఒకటే. ఆ దేశపు సామంతరాజ్యాలన్నీ తమ సార్వభౌముడిమీద ఉన్న ద్వేషంతో ఆ విదేశీయుడి దరి చేరతాయి. కనుక ఈ సామంత రాజ్యాల మద్దతు పొందడానికి రాజు ఏమాత్రం కష్టపడనవసరం లేదు. ఎందుకంటే వారందరూ వెనువెంటనే, మూకుమ్మడిగా, స్వీయ సమ్మతితో అక్కడ అతను సాధించిన కొత్త రాజ్యం వైపు పరుగులు పెడతారు. కనుక కొత్త రాజు ఆ సామంత రాజ్యాలు మరీ ఎక్కువ శక్తినీ, అధికారాన్ని పెంచుకోకుండా మాత్రమే జాగ్రత్త పడి, ఆ పిమ్మట తన స్వంత సైన్యంతో, ఆ సామంత రాజ్యాల సుహృద్భావంతో సులువుగానే వారిలో బలవంతులు ఎవరైనా ఉంటే వారిని బలహీన పరచి, దేశం మొత్తం మీద తానొక్కడే అన్ని విషయాలలో సమున్నతుడిగా మిగిలిపోగలడు. ఎవరైతే ఇలా చేయలేకపోతారో వారు త్వరలోనే తాను సాధించిన రాజ్యాన్ని కోల్పోతారు. అంతేకాక దానిని సంరక్షించే సమయంలో అంతులేని కష్టనష్టాలను చవిచూస్తారు.
రోమన్‌లు తాము స్వాధీనం చేసుకున్న రాజ్యాలలో ఈ చర్యలన్నింటినీ పూర్తిగా ఆచరించారు. వలసలు స్థాపించారు. చిన్న రాజ్యాలతో వాటి శక్తిని పెరగనీయకుండా చూస్తూనే వాటితో స్నేహసంబంధాలను కొనసాగించారు. శక్తివంతమైన రాజ్యాలను అదుపులో ఉంచగలిగారు. అలానే శక్తివంతులైన విదేశీయులెవ్వరికీ ఆ ప్రాంతంలో తమ అధికారాన్ని పాదుకొల్పగలిగే అవకాశం ఇవ్వలేదు. గ్రీసు దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలు ఒక మంచి ఉదాహరణగా నాకు కనిపిస్తున్నాయి. రోమన్‌లచే ఏచియన్స్ మరియు ఏటోలియన్స్ స్నేహపూర్వకంగా చూడబడ్డారు. మాసిడోనియా రాజ్యం అదుపాజ్ఞలలో ఉంచబడింది. ఆంటియోకస్ తరిమివేయబడ్డాడు. ఏచియన్స్ మరియు ఏటోలియన్‌ల మంచితనం వీరు తమ శక్తిని, అధికారాన్ని పెంచుకొనేటందుకు రోమన్‌లు అనుమతించే విధంగా చేయలేకపోయింది. (అను: ఏచియన్స్ మరియు ఏటోలియన్‌ల మంచిగా ఉన్నా కూడా వారు తమ శక్తిని, అధికారాన్ని పెంచుకొనేటందుకు రోమన్‌లెప్పుడూ అనుమతించలేదు.) ముందుగా ఫిలిప్ తన శక్తిని తగ్గించుకొనేంతవరకూ తమతో స్నేహం చేయాలనే అతని ప్రయత్నాలేవీ కూడా రోమన్‌లను కదిలించలేకపోయాయి. ఆంటియోకస్ యొక్క శక్తి సామర్ధ్యాలు అతను ఆ ప్రాంతంలోని ఏదో ఒక్క రాజ్యాన్నైనా కలిగి ఉండటానికి రోమన్‌లు అనుమతించేటట్లుగా చేయలేకపోయాయి. ఈ ఉదాహరణలన్నింటిలోనూ, ఈ వ్యవహారాలన్నింటిలోనూ రోమన్‌లు ముందుచూపు కలిగిన రాజులందరూ ఎలాగైతే ప్రవర్తిస్తారో అలానే ప్రవర్తించారు. ముందుచూపు కలిగిన వారు ప్రస్తుత సమస్యలనేకాక ఎదుర్కోవడానికి సర్వశక్తులతో సంసిద్ధులై ఉండవలసిన భవిష్యత్ సమస్యలను కూడా దృష్టిలో ఉంచుకుంటారు. ఎందుకంటే సమస్యలను ముందుగానే అంటే అవి సుదూరంగా ఉన్నపుడే గమనించగలిగితే వాటిని నివారించడం సులభం. ఒక వేళ నీవు గనుక ఆ సమస్యలు సమీపించేవరకు వేచి ఉన్నట్లైటే నివారణోపాయాలేవీ పనిచేయక పరిస్థితి చేజారిపోతుంది. వైద్యులు చెప్పేవిధంగా విషజ్వరం సోకినప్పుడు ప్రారంభంలో ఆ జబ్బును తగ్గించడం తేలిక అయితే గుర్తించడం కష్టం. కనుక దానిని గుర్తించకపోవడం వలన, ఆరంభంలోనే నివారించకపోవడం వలన కాలం గడిచేకొలదీ అది తేలికగా గుర్తించగలిగే విధంగా, నివారించడానికి కష్టసాధ్యమయ్యేటట్లుగానూ తయారవుతుంది. రాజ్య వ్యవహారాలలో కూడా ఇలానే జరుగుతుంది. ముందుగానే పసిగట్టబడిన (రచయిత: అలా పసిగట్టే సామర్థ్యం వివేకవంతులకు ఉంటుంది) దుష్పరిణామాలు వెనువెంటనే నివారింపబడతాయి. కానీ అలా ముందుగా పసిగట్టలేకపోతే అవి అందరికీ కనబడేంతగా పెరిగి పెద్దవైపోతాయి. అప్పుడు వాటికి నివారణే ఉండదు. కనుక రోమన్‌లు సమస్యలను ముందుగానే గ్రహించి వెంటనే వాటియెడల తగిన విధంగా వ్యవహరించేవారు. యుద్ధ ప్రమాదాన్ని తప్పించుకోవడానికి కూడా వారు సమస్యలను పెరగనిచ్చేవారు కాదు. ఎందుకంటే యుద్ధమెప్పుడూ జరగకుండా పోదు. కేవలం వాయిదా మాత్రమే వేయబడుతుంది. అది కూడా ఇతరులకే లాభిస్తుంది. ఈ విషయం వారికి బాగా తెలుసు. ఫిలిప్ మరియు ఆంటియోకస్‌లు ఇటలీలో తమతో తలపడకుండా ఉండటం కొరకు వారితో రోమన్‌లు గ్రీసులో యుద్ధం చేయాలని కోరుకున్నారు. వారు ఈ రెండు యుద్ధాలను కూడా జరగకుండా ఆపగలిగేవారే. కానీ వారు అలా కోరుకోలేదు. మన కాలంలో వివేకవంతులమనుకునేవారి నోళ్ళలో ఎల్లప్పుడూ నానే ‘కాలం ఇవ్వజూపే సానుకూలతలను స్వీకరిద్దాం’ అనే ‘నీతి’ వాక్యం యెడల వారెప్పుడూ వ్యామోహితులు కాలేదు. వారు తమ శక్తిసామర్థ్యాలు మరియు తమ ముందుచూపు వలన ఒనగూడే సానుకూలతలను మాత్రమే స్వీకరించారు. ఎందుకంటే కాలం తన ముందు ఉన్న ప్రతి విషయాన్నీ నెట్టివేస్తుంది. అంతేకాక అది తనతో మంచితో పాటు చెడునూ, అలానే చెడుతోపాటు మంచిని కూడా తేగలదు.
ఇప్పుడు మనం పైన పేర్కొన్న విషయాలలో ఏ ఒక్కదాన్నైనా ఫ్రాన్సుదేశం ఆచరణలో పెట్టిందేమో పరిశీలిద్దాం. నేను 8వ చార్లెస్ గురించి కాక 12వ లూయీ గురించే మాట్లాడుతాను . ఎందుకంటే లూయీ ఇటలీని సుదీర్ఘకాలం తన స్వాధీనంలో ఉంచుకున్నాడు కనుక ఇతని వ్యవహారశైలి పరిశీలించడానికి అనువుగా ఉంటుంది. ఒక విదేశీ రాజ్యాన్ని నిలుపుకోవడానికి ఏమి చేయవలసి ఉంటుందో అందుకు ఇతడు పూర్తి విరుద్ధంగా వ్యవహరించినట్లుగా నీవు తెలుసుకుంటావు.
ఫ్రాన్స్‌రాజు 12వ లూయీ జోక్యంతో లొంబార్డీ రాజ్యంలో సగభాగాన్ని పొందాలని వెనటియన్స్ కోరుకున్నారు (అను: మిగతా సగభాగం లూయీకి). వీరియొక్క ఈ ఆకాంక్ష లూయీని ఇటలీకి రప్పించింది. లూయీ ప్రవర్తనను నేను నిందించను. ఎందుకంటే ఇటలీలో ఏదోవిధంగా పాదుకొల్పుకోవడానికి అక్కడ తనకెవరూ స్నేహితులు లేకపోవడం వలన--తనకు ముందు రాజుగా ఉన్న 8వ ఛార్లెస్ ప్రవర్తన వలన తనకు అన్ని తలుపులూ మూసుకుపోయినవని గ్రహించడం వలన--తప్పనిసరి పరిస్థితులలో తనకు అందుబాటులో ఉన్న అన్ని స్నేహహస్తాలనూ లూయీ అందుకున్నాడు. ఇతర విషయాలలో కొన్ని తప్పులు చేయకపోయినట్లైతే ఇతని పథకం చాలా త్వరగా విజయవంతమై ఉండేది. ఏదైతేనేం లూయీ లొంబార్డీని పొందిన వెంటనే చార్లెస్ కోల్పోయిన అధికారాన్ని తిరిగిపొందాడు. జెనోవా లొంగిపోయినది. ఫ్లోరెంటైన్స్ ఇతనికి స్నేహితులైపోయారు. మాంటువాకి చెందిన మార్క్వెస్, డ్యూక్ ఆఫ్ ఫెర్రార, ద బెంటివోగ్లి, మై లేడి ఆఫ్ ఫోర్లి, ఫేంజా ప్రభువు, పెసారో రాజు, రిమిని రాజు, కామెరినో రాజు, పియోంబినో రాజు, ద లకెస్, ద పిసన్స్, ద సీనెస్ ( the Marquess of Mantua, the Duke of Ferrara, the Bentivogli, my lady of Forli, the Lords of Faenza, of Pesaro, of Rimini, of Camerino, of Piombino, the Lucchese, the Pisans, the Sienese) వీరంతా కూడా లూయీతో స్నేహం చేయడానికి ముందుకొచ్చారు. అప్పుడుగానీ వెనటియన్‌లకు తాము చేసిన తప్పు అర్థం కాలేదు. లొంబార్డీలోని రెండు పట్టణాలను తాము పొందడం కొరకు వారు లూయీని ఇటలీలోని మూడింట రెండువంతుల ప్రాంతానికి అధిపతిని చేసేశారు.
దీనినిబట్టి పైన పేర్కొన్న సూత్రాలను ఆచరణలో ఉంచినట్లైతే లూయీ ఎంత సులువుగా ఇటలీలోని తన స్థానాన్ని నిలుపుకోగలిగేవాడో ఎవరైనా ఊహించగలరు. ఇటలీలో అతని స్నేహితులు చాలామంది ఉన్నారు. ఐతే వారంతా బలహీనులు, మరియు పిరికివారు. కొందరు చర్చికి భయపడేవారు. కొందరు వెనటియన్స్‌కు భయపడేవారు. అందువలన వాళ్ళంతా లూయీనే అంటిపెట్టుకుని ఉండేవారు. వీరందరినీ అతను సంరక్షిస్తూ, తనతోటే ఉండిపోయేటట్లుగా చేసుకునట్లైతే వారి సహాయ, సహకారాలద్వారా ఏ శక్తివంతమైన ఇతర రాజ్యం నుండైనా తనను తాను చాలా సులువుగా రక్షించుకోగలిగేవాడు. కానీ ఇతను మిలన్ చేరుకోగానే రొమాగ్నా ఆక్రమణలో పోప్ అలెగ్జాండర్ కు సహాయం చేయడం ద్వారా అందుకు పూర్తి విరుద్ధంగా ప్రవర్తించాడు. ఈ చర్యద్వారా తనను తానే బలహీనపరచుకుంటున్న సంగతినీ, తన స్నేహితులనూ, మరియూ ఎవరైతే వారంతటవారుగా వచ్చి తన సాంగత్యాన్ని అభిలషించారో వారందరినీ పోగొట్టుకుంటున్న సంగతినీ అతనెప్పుడూ గ్రహించలేదు. అదేసమయంలో ఇతడు చర్చిని బలపడేటట్లు చేసి, దాని ఆధ్యాత్మిక అధికారాలకు తోడు లౌకిక అధికారాలను కూడా కట్టబెట్టి దాని అధికార పరిధిని అమాంతం పెంచేసాడు. ఈ విధంగా ప్రాధమికంగా తప్పు చేసిన లూయీకి తరువాత కూడా దానినే అనుసరించక తప్పలేదు. చివరికి ఇదంతా ఎక్కడకు దారితీసిందంటే అలెగ్జాండర్ అధికార దాహాన్ని అంతం చేయడానికీ, అతడు టస్కనీ అధినేతగా మారకుండా నిలువరించడానికీ తానే స్వయంగా ఫ్రాన్సు నుండి ఇటలీ రావలసి వచ్చింది.
చర్చిని శక్తివంతం చేయడం, తన స్నేహితులనందరినీ పోగొట్టుకోవడం; ఇత్యాదివన్నీ చాలవన్నట్లు కింగ్ లూయీ నేపుల్స్ రాజ్యాన్ని పొందాలనే ఆతురతలో దానిని స్పెయిన్ రాజుతో పంచుకున్నాడు. ఈవిధంగా తానొక్కడే సర్వోన్నతుడిగా ఉన్న ఇటలీలో తనతో సమ ఉజ్జీ మరియు తనకు ప్రత్యర్థి కాగలిగిన వ్యక్తిని తెచ్చిపెట్టుకున్నాడు. ఆవిధంగా ఇటలీలోని దురాశాపరులకూ, ఫ్రాన్స్‌లోని అసమ్మతివాదులకూ సహాయపడగలిగే ఒక కేంద్రాన్ని చేజేతులా ఏర్పాటుచేశాడు. అంతేకాక నేపుల్స్ రాజ్యానికి తన పెన్షనర్‌గా ఉండటానికి అంగీకరించిన పాతరాజుని అలానే కొనసాగనివ్వకుండా అతడిని వెళ్ళగొట్టి, తననే అక్కడి నుండి తరిమివేయగలిగేంతటి బలవంతుడిని దానికి రాజుగా చేశాడు.
విజయాన్ని పొందాలనే కోరిక మనుషులలో చాలా సహజం మరియు సాధారణం. నిజంగా వారికి అంత సామర్థ్యమున్నపుడు వారు విజయాన్ని తప్పక పొందుతారు. అందుకొరకు వారు ప్రశంసించబడతారేగానీ నిందించబడరు. కానీ వారికి అంత సామర్థ్యం లేనపుడు కూడా వారు ఏదో విధంగా విజయాన్ని పొందాలనుకుంటే ఖచ్చితంగా అది పొరబాటే,…. నిందార్హమే. ఫ్రాన్సు తన స్వంత సైన్యంతో నేపుల్స్ ను జయించగలిగే పరిస్థితిలో ఉన్నట్లైతే అది అలా జయించడం సబబే అయ్యేది. ఐతే దానికి అంత సామర్థ్యం లేకపోయేసరికి స్పెయిన్‌తో కలసి పంచుకోవడం ద్వారా నేపుల్స్‌ను ఏదో విధంగా పొందాలనుకోవడం సరైన చర్యకాదు. వెనటియన్స్‌తో లొంబార్డీని పంచుకోవడం ద్వారా లూయీ ఇటలీలో కాలు మోపగలిగాడు గనుక ఆ విభజన సరియైన చర్యే అవుతుంది. కానీ అటువంటి అవసరమేమీ లేదు కనుక స్పానియార్డులతో నేపుల్స్‌ను పంచుకోవడం గర్హనీయమే అవుతుంది.
ఈ విధంగా లూయీ ఈ ఐదు తప్పులకు పాల్పడ్డాడు. చిన్న శక్తులను (బలహీనులను) నాశనం చేశాడు. ఇటలీలోని శక్తివంతులలో ఒకడైనటువంటివాడి శక్తిని మరింత పెంచాడు. ఒక విదేశీ శక్తికి చోటు కల్పించాడు. అతడు దేశంలో నివసించలేదు. కనీసం వలసలను కూడా ఏర్పాటు చేయలేదు. ఇతడు ఇన్ని తప్పులు చేసినప్పటికీ వెనటియన్స్ నుండి వారి రాజ్యాన్ని లాగేసుకోవడం ద్వారా ఆరో తప్పు చేయకపోయినట్లైతే అతనికి హాని జరిగి ఉండేది కాదు. ఎందుకంటే లూయీ చర్చి అధికారాన్ని పెంచకపోయి ఉన్నట్లైతే. స్పెయిన్‌కు ఇటలీలో స్థానం కల్పించకపోయి ఉన్నట్లైతే వెనటియన్స్‌ను అణచివేయడం చాలా సహేతుకం మరియు ఆవశ్యకం అయి ఉండేది. కానీ పై రెండు పనులూ ఒకసారి చేసివేసిన తరువాత వెనటియన్స్ యొక్క నాశనాన్ని అతడు కోరుకొని ఉండవలసినది కాదు. ఎందుకంటే వెనటియన్స్ అధికారంలో ఉంటే లొంబార్డీ మీద ఎటువంటి కుట్రలకూ ఇతరులు పాల్పడకుండా జాగ్రత్తవహించేవారు. తాము ప్రభువులవడానికి తప్ప మరిదేనికీ అటువంటి కుట్రలను వారు అంగీకరించేవారు కాదు. అలానే ఇతరులెవ్వరూ కూడా వెనటియన్స్‌కు తిరిగి లొంబార్డీని అప్పజెప్పడం కొరకు ఫ్రాన్స్ నుండి దానిని గుంజుకోవడానికి ప్రయత్నించేవారు కాదు. అలానే ఫ్రాన్స్‌ను, లొంబార్డీని కలిపి ఎదుర్కోవడానికి ఎవరికీ ధైర్యం చాలేది కాదు.
కింగ్ లూయీ అలెగ్జాండర్‌కు రొమాగ్నాను స్వాధీనం చేయడం, నేపుల్స్‌లో కొంతభాగాన్ని స్పెయిన్‌కు ఇవ్వడం….. ఇదంతా యుద్ధప్రమాదాన్ని తప్పించుకోవడానికే చేశాడు అని ఎవరైనా సమర్ధించబూనితే దానికి నా సమాధానం: పైన పేర్కొన్న కారణాలరీత్యా యుద్ధాన్ని ఆపడం కోసం మనమెప్పుడూ పొరపాటు మార్గంలో నడవకూడదు. ఎందుకంటే యుద్ధమెప్పుడూ నివారింపబడదు. అది కేవలం వాయిదా మాత్రమే వేయబడుతుంది. ఆ వాయిదా కూడా మనకు నష్టదాయకంగా మాత్రమే ఉంటుంది.
తన వివాహాన్ని రద్దు చేసినందుకు, అలాగే ఆర్చ్‌బిషప్ రోయిన్‌కు కార్డినల్ పదవి కట్టబెట్టినందుకు ప్రతిఫలంగా రొమాగ్నాను జయించి ఇస్తానని పోప్‌కు లూయీ వాగ్దానం చేయడాన్ని పేర్కొని ఎవరైనా లూయీని సమర్ధించబూనితే దానికి నా సమాధానం, రాజుల యొక్క వాగ్దానాలు మరియు వాటిని ఎలా నిలబెట్టుకోవాలి అనే విషయం గురించి నేను ముందు ముందు రాయబోయే వాటి ద్వారా చెబుతాను.
రాజ్యాలను జయించి వాటిని సంరక్షించుకోవాలని కోరుకున్నవారు ఆచరించే ఏ పద్దతినీ అనుసరించకపోవడం ద్వారా కింగ్ లూయీ లొంబార్డీని పోగొట్టుకున్నాడు. ఇందులో ఆశ్చర్యపడవలసిన దేమీ లేదు. ఇలా జరగడం సహేతుకం మరియు సహజం. (ఫ్రాన్స్ దేశం లోని) నాన్సే పట్టణంలో ఉన్న సమయంలో నేను రోయిన్‌తో ఈ విషయాల గురించి సంభాషించాను. ఆ సమయంలో పోప్ అలెగ్జాండర్ కొడుకు -సీజర్ బోర్గియాగా పిలువబడే వాలెంటినో- రొమాగ్నాను ఆక్రమించాడు. ఆ సంఘటనను దృష్టిలో ఉంచుకొని కార్డినల్ రూయిన్ నాతో ‘ఇటాలియన్లు యుద్ధ కళని అర్థం చేసుకోలేదు’ అని అన్నాడు. నేను ఆ మాటకు ‘ఫ్రెంచి వారే రాజనీతిని అర్థం చేసుకోలేదు’ అని బదులిచ్చాను. ఎందుకంటే వారికి రాజనీతి పట్టుబడినట్లైతే చర్చిని అంతటి శక్తివంతమైన స్థానానికి ఎదగనిచ్చేవారు కాదు. ఇటలీలో చర్చి మరియు స్పెయిన్ దేశం శక్తివంతమైన స్థానాన్ని పొందడానికి కారణం ఫ్రాన్సు. తరువాత అవే చర్చి, స్పెయిన్‌లు ఫ్రాన్స్ నాశనానికి కారణమయ్యాయి. దీనిని బట్టి మనమొక తిరుగులేని సూత్రాన్ని రూపొందించవచ్చు. అదేమంటే ‘ఎవరైతే ఇతరులు శక్తివంతులవ్వడానికి కారకులౌతారో వారు తద్వారా తమ వినాశనాన్నే కొని తెచ్చుకుంటారు’. ఎందుకంటే ఇతరులకు గొప్పస్థానాన్ని కలుగజేయడానికి వారు తమకున్న తెలివితేటలనో లేక శక్తిసామర్థ్యాలనో ఉపయోగిస్తారు. ఈ రెంటిని కూడా ఆ మేలుబొందినవాడు విశ్వసించడు.
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి