రాజు - రాజ్యం
అధ్యాయం –21
ఒక రాజు ప్రఖ్యాతిని బడయటానికి ఏ
విధంగా నడచుకోవాలి
(Unedited)
గొప్ప సవాళ్ళను ఎదుర్కోవడం (గొప్ప దండయాత్రలు నిర్వహించడం), ఒక మంచి నమూనాగా నిలవడం; వీటంతగా ఒక రాజుకు గౌరవాన్ని కలుగ జేసే అంశాలు మరేవీ లేవు. మనకాలంలో ఇప్పటి స్పెయిన్ రాజైన ఫెర్డినాండ్ ఆఫ్ ఆరగాన్ దీనికొక మంచి ఉదాహరణ. ఇతడిని మనం దాదాపు ఒక కొత్తరాజుగా పిలవవచ్చు, ఎందుకంటే ఇతడు ఒక గుర్తింపులేని రాజుగా ఉండే స్థాయి నుండి కీర్తిప్రతిష్ఠల ద్వారా మొత్తం క్రైస్తవ ప్రపంచం (Christendom) లోనే అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన రాజుగా ఎదిగాడు. అతడి చేతలను గనుక నీవు పరిశీలించినట్లైతే అవి అన్నీ కూడా ఎంతో గొప్పవీ, కొన్నైతే అసాధారణమైనవి అని నీవు తెలుసుకుంటావు. తన పరిపాలన ప్రారంభంలో అతడు గ్రెనడా మీద యుద్ధం చేశాడు. ఈ దండయాత్రే అతడి raajyaaniki or goppadanaaniki శక్తికి పునాదిగా నిలచింది. తన అనుయాయుల (barons of Castile) ఆలోచనలన్నీ పూర్తిగా ee yuddhaMtOnE యుద్ధ విషయాలతోనే నిండిపోయి ఉండేటట్లు చేయడం మూలంగా వారికి రాజ్యంలో Evidhamaina kuTrala guriMci జరుగుతున్న మార్పుల గురించి ఆలోచించే సమయమన్నదే లేకపోవడంతో ఇతడు ప్రారంభంలో యుద్ధాన్ని తొందరన్నది లేకుండా తీరికగానూ, ఆటంకాలు కలుగుతాయన్న భయంలేకుండానూ నిర్వహించాడు. అలా అతడు వారి మీద తన అధికారాన్నీ, ఆధిపత్యాన్నీ ఆ విధమైన పద్దతిలో పొందుతున్నాడన్న సంగతిని వారు గ్రహించలేకపోయారు. చర్చి, ప్రజలు సమకూర్చిన ధనంతో అతడు తన సైన్యాలను పోషించుకోగలిగాడు. దీర్ఘకాలం జరిగిన ఆ యుద్ధం ద్వారా అతడు —తనకు తరువాతికాలంలో ఎంతో ప్రసిద్ధిని తెచ్చిపెట్టిన— తన సైనిక Saktiki నైపుణ్యానికి పునాదిని నిర్మించుకోగలిగాడు. అంతేకాక, మరింత గొప్ప పథకాలను ఆచరణలో పెట్టడం కొరకు మతాన్ని ఎల్లప్పుడూ ఓ సాకుగా ఉపయోగిస్తూ ముస్లింలను తన సామ్రాజ్యం నుండి తరిమివేయడానికీ, వారిని తుడిచిపెట్టడానికీ ఒక పవిత్ర కౄరత్వానికి (pious cruelty) తనను తాను నిబద్ధుణ్ణి చేసుకున్నాడు. ఇంతకన్నా ఆరాధ్యపాత్రమైన, ఇంతకన్నా అసాధారణమైన ఉదాహరణ మరోటి ఉండదు. ఇదే సాకుతో అతడు ఆఫ్రికా మీద యుద్ధం చేశాడు, ఇటలీ మీద దండెత్తాడు, చివరగా ఫ్రాన్స్ మీద దాడి చేశాడు. ఆ విధంగా అతడు సాధించిన విజయాలు, అతడి పథకాలు ఎల్లప్పుడూ గొప్పగా ఉండి, అతడి అనుయాయుల మనసులను సందిగ్ధతలోనూ, ఆరాధనలోనూ ఉంచి, వాటి ఫలితాల ఎడల ఆసక్తితో నింపి ఉంచేవి. అతడి చేతలు ఒకదాని వెంట ఒకటి ఎలా తలయెత్తేవంటే అతడి అనుయాయులు అతడికి వ్యతిరేకంగా స్థిమితంగా పనిచేయడానికి వారికి సమయమే ఉండేది కాదు.
మరలా, అంతర్గతవ్యవహారాలలో అసాధారణమైన ఉదాహరణలను –మెస్సెర్ బెర్నబో డా మిలానో (Messer Bernabo da Milano) కు సంబంధించిన ఉదాహరణలవంటివి– నెలకొల్పటం ఒక రాజుకు ఎంతగానో తోడ్పడుతుంది. పౌరజీవితంలో ఎవరైనా ఒక అసాధారణమైన పనిని –మంచిగానీ లేక చెడుగానీ– చేయటం ద్వారా అతడికి అవకాశం లభించినప్పుడు అతడు వారు చేసిన దానిని బట్టి వారిని సత్కరించడమో లేక శిక్షించడమో చేస్తే దాని గురించి ఇతరులు ఎంతగానో మాట్లాడుకునేవారు. ఒక రాజు అన్ని విషయాల కంటే ఎక్కువగా, అన్నివేళలా, ప్రతీ పనిలోనూ తాను ఒక గొప్ప మరియు అసాధారణమైన మనిషిగా ప్రఖ్యాతిని పొందేటట్లుగా గట్టిగా ప్రయత్నించాలి.
ఇంకా ఒక రాజు ప్రాణమిత్రుడిగానో లేక బద్ధ శత్రువుగానో ఉన్నప్పుడు కూడ గౌరవింపబడతాడు. మరో విధంగా చెప్పాలంటే అతడు ఎటువంటి దాపరికం లేకుండా ఒక పక్షానికి విరుద్ధంగా మరో పక్షానికి మద్దతుగా తనను ప్రకటించుకున్నప్పుడు తటస్థంగా ఉండటం కంటే ఈ విధానం ఎల్లప్పుడూ అధిక ప్రయోజనాన్ని చేకూరుస్తుంది. ఎందుకంటే నీ పొరుగు రాజులలో ఇద్దరు యుద్ధానికి తలపడినట్లైతే వాళ్ళెలా ఉంటారంటే ఆ ఇరువురిలో గెలిచిన వాడు నీవు భయపడేంత శక్తివంతుడైనా అయిఉంటాడు, లేదా అలా కాకుండా అయినా అయి ఉంటాడు. రెండు సందర్భాలలోనూ నీవు ఏదో ఒక పక్షం వైపు నిలచి పట్టుదలతో యుద్ధం చేయడం వలనే ఎల్లప్పుడూ నీకు అధిక ప్రయోజనం చేకూరుతుంది. ఎందుకంటే, మొదటి సందర్భంలో (గెలిచినవాడు నీకంటే శక్తివంతుడైన సందర్భంలో) నీవు ఏ పక్షమూ వహించనట్లైతే గెలుపొందిన వానిచే —ఓటమి పొందిన వానికి సంతోషమూ, సంతృప్తి కలిగేటట్లుగా— నీవు అనివార్యంగా వేటాడబడతావు. నీవు రక్షణ గానీ ఆశ్రయంగానీ పొందటం కొరకు చూపడానికి నీ వద్ద ఎటువంటి కారణమూ ఉండాదు. ఎందుకంటే గెలిచినవాడు తనను కష్టకాలంలో ఆదుకొనని సందేహాస్పదమైన మిత్రులను కోరుకోడు. అలాగే ఓడినవాడు నీవు చేతిలో సైన్యం ఉండికూడా తనకు సహాయం చేయనందుకు నీకు ఆశ్రయం కల్పించడు.
రోమన్లను తరిమివేయడానికి ఏటోలియన్లచే పంపబడిన ఆంటియోకస్ గ్రీసుదేశం వెళ్ళాడు. అతడు రోమన్లకు మిత్రులైన ఏచియన్ల వద్దకు దూతలను పంపి వారిని తటస్థంగా ఉండమని కోరాడు. మరోప్రక్క రోమన్లు వారిని తమ తరఫున యుద్ధం చేయమని బలవంతం చేశారు. ఏచియన్ల సభలో ఈ సమస్య చర్చకు వచ్చింది. అక్కడ ఆంటీయోకస్ దూత వారిని తటస్థ వైఖరి అవలంబించమని గట్టిగా కోరాడు. దీనికి రోమన్ దూత ఇలా సమాధానం ఇచ్చాడు. “యుద్ధంలో జోక్యం చేసుకోకుండా ఉండటం మీ రాజ్యానికి ఉత్తమం మరియు ఎంతో ప్రయోజనకరం అని చెప్పిన దానికన్నా సత్యదూరం మరోటిలేదు. ఎందుకంటే యుద్ధంలో జోక్యం చేసుకోకపోవడం వలన ఎటువంటి దయాదాక్షిణ్యాలు లేకుండా విజేతకు ఒక బహుమతిగా నీవు వదిలివేయబడతావు”.
ఆవిధంగా నీ స్నేహితుడు కానివాడు నీవు తటస్థవైఖరి అవలంబించాలని కోరటం, అదేసమయంలో నీకు స్నేహితుడైనవాడు యుద్ధం చేయమని కోరడం ఎల్లప్పుడూ జరిగుతుంది. సరైన నిర్ణయం తీసుకోలేని రాజులు ప్రమాదంనుండి అప్పటికి గట్టెక్కడానికి సాధారణంగా తటస్థవైఖరి అవలంబించి, చాలావరకూ వినాశనాన్ని పొందుతారు. అయితే ఒక రాజు ధైర్యంగా యుద్ధంలో ఏదోఒక పక్షం వైపు నిలబడినపుడు, తాను చేరిన పక్షం గెలుపొందితే —విజేత శక్తివంతుడైనప్పటికీ, అతడి దయమీద మాత్రమే తాను ఆధారపడి ఉన్నప్పటికీ— విజేత ఇతడికి ఋణపడి ఉంటాడు, మరియు ఇరువురి మధ్యన మిత్రబంధం ఏర్పడి ఉంటుంది. అంతేకాక మనుష్యులలో నిన్ను అణచివేయడం ద్వారా కృతఘ్నతకు మారుపేరుగా నిలచిపోయేంత సిగ్గుమాలినతనం ఎప్పుడూ ఉండదు. విజయాలనేవి విజేత న్యాయాన్యాయాల గురించి ఏమాత్రం ఆలోచించనవసరం లేనంతటి గొప్పవి ఎప్పటికీ కావు. అలాగే నీవు చేరిన పక్షం ఓడిపోతే అతడు నీకు ఆశ్రయాన్ని ఇస్తాడు, అతడికి సామర్థ్యం ఉన్నపుడు నీకు సహాయపడతాడు. అలాగే మరలా ఉదయించడానికి అవకాశం ఉన్న అదృష్టంలో నీవూ భాగస్వామివి అవుతావు.
రెండవ సందర్భంలో, ప్రత్యర్థులు ఇరువురూ విజేత గురించి నీవు భయపడనవసరం లేనంతటి బలహీనులైన పక్షంలో, అప్పుడు ఎవరో ఒకరి పక్షం వహించడమనేది మరింత వివేకమనిపించుకుంటుంది. ఎందుకంటే ఆ ఇరువురిలో ఒకరి సహాయంతో మరొకరిని నీవు నాశనం చేస్తావు. నిజానికి అతడు వివేకవంతుడైనట్లైతే తన ప్రత్యర్థిని చేజేతులా నాశనం చేసుకోడు. (నీలాంటి బలవంతుడు పక్కనే ఉండగా) అతడు గెలుపొందినా కూడా నీ దయాదాక్షిణ్యాలమీదే ఆధారపడతాడు. ఎందుకంటే నీ సహాయం లేనిదే అతడు గెలుపొందేవాడేకాదు. ఇక్కడ ఒక విషయం గుర్తించాలి. అదేమంటే ఒక రాజు మరొకరిమీద యుద్ధానికి తనకన్నా శక్తివంతుడైన రాజుతో —పైన చెప్పిన విధంగా అవసరం వత్తిడి చేస్తే తప్ప—చేతులు కలపకూడదు. ఎందుకంటే అతడు గెలుపొందితే, నీవు అతడి దయాదాక్షిణ్యాలమీద ఆధారపడాలి. రాజులెప్పుడూ ఇతరుల దయాదాక్షిణ్యాల మీద సాధ్యమైనంతవరకూ ఆధారపడకూడదు. వెనటియన్స్ మిలన్ రాజుకు వ్యతిరేకంగా ఫ్రాన్స్‌తో చేతులు కలిపారు. తమకు స్వవినాశనాన్ని కొనితెచ్చిన ఈ పొత్తును వారు దాటవేయగలిగి ఉండేవారే. అయితే అలా దాటవేయడం కుదరనపుడు —లొంబార్డీ మీద దాడిచేయడానికి పోప్, స్పెయిన్ తమ సైన్యాలను పంపినపుడు ఫ్లోరెంటైన్స్‌కు ఇటువంటి పరిస్థితే తలయెత్తింది— పై కారణాల వలన రాజు ఎవరో ఒకరి పక్షం వహించవచ్చు,
ఏ ప్రభుత్వం కూడా తాను పూర్తిగా సురక్షితమైన విధానాన్నే ఎంచుకోగలనని ఎన్నడూ భావించకూడదు. తద్విరుద్ధంగా తాను అనుసరించబోయే విధానాలను అది సందేహాస్పదమైనవిగానే భావించాలి. ఎందుకంటే, సాధారణ వ్యవహారాలలో ఏం గమనించవచ్చంటే, మరో కష్టం బారినపడకుండా ఏ ఒక కష్టం నుండి కూడా ఎవరూ తప్పించుకోలేరు. ఈ కష్టాల ఎక్కువ తక్కువలను విచక్షణతో తెలుసుకోవడంలోనూ, ఆ మీదట తక్కువ కష్టాన్ని స్వీకరించడంలోనే వివేకం ఉన్నది.
రాజనేవాడు ప్రతిభను ప్రేమించే వ్యక్తిగా కనబడాలి. ప్రతికళలోనూ నిష్ణాతులను గౌరవించాలి. అన్నింటికంటే ముఖ్యంగా —ఒకరు తన ఆస్తులు తననుండి లాగివేసుకోబడతాయని భయపడి వాటిని అభివృద్ధిచేయకుండా ఉండటంగానీ, మరొకరు పన్నులకు భయపడి వ్యాపారాన్ని ఆరంభించకుండా ఉండటంగానీ జరగకుండా— తన పౌరులు వాణిజ్యంగానీ, వ్యవసాయంగానీ లేదా ఇతర వ్యాపకాలలలోగానీ తమ అభినివేశాన్ని శాంతియుతంగా అనుసరించేటట్లుగా అతడు ప్రోత్సహించాలి. ఈ పనులను ఎవరు చేసినా లేదా ఏదోఒకవిధంగా తన నగరానికి గానీ లేదా రాజ్యానికి గానీ ఎవరు వన్నె తెచ్చినా అతడు వారికి పురస్కారాలను అందించాలి.
అంతేకాకుండా, రాజు ఏడాదిలోని తగిన సమయాలలో తన ప్రజలను ఉత్సవాలతోనూ, వినోదాలతోనూ ఉల్లాసపరుస్తూ ఉండాలి. ప్రతినగరం కూడా వివిధ సంఘాలుగా, వర్గాలుగా విభజింపబడి ఉన్నందున అటువంటివాటిని అతడు అభిమానంతో చూస్తూ, అప్పుడప్పుడు వాటి కార్యక్రమాలలో పాల్గొంటూ; సౌజన్యానికీ, ఉదారతకూ తానొక నమూనాగా కనబడాలి. అయినప్పటికీ రాజు తన స్థాయినీ, హుందాతనాన్ని ఎల్లప్పుడూ కాపాడుకోవాలి, ఏ విషయంలోనూ అవి తగ్గటానికి అతడసలు అనుమతించకూడదు.
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి