'మాకియవెల్లి-ద ప్రిన్స్' 13వ అధ్యాయం

రాజు - రాజ్యం

అధ్యాయం - 13 

సహాయ సైన్యం, మిశ్రమ సైన్యం మరియు స్వంత సైన్యాల గురించి

హోమ్‌పేజి

మరోరకం ఉపయోగం లేని సైన్యాలు, సహాయ సైన్యాలు (auxiliaries ); ఇవి నీవు సహాయం కొరకు పిలిచిన రాజుచేత నీ సహాయార్ధం మరియు రక్షణార్ధం తీసుకురాబడతాయి. ఇటీవలి కాలంలో పోప్ జూలియస్ II ఫెర్రారా యుద్ధంలో తన కిరాయి సైన్యాలయొక్క పేలవమైన ప్రదర్శనను గమనించి, సహాయక సైన్యాలను పొందదలచి, స్పెయిన్ రాజు ఫెర్డినాండ్ తో సైన్యాన్ని పంపే విధంగా ఒప్పందం చేసుకున్నాడు. ఈ విధమైన సహాయ సైన్యాలు మౌలికంగా ఉపయోగకరమైనవి, మంచివి అయితే అవవచ్చు, ఐతే వాటిని ఆహ్వానించిన వానికి మాత్రం అవి ఎల్లప్పుడూ హానికరమైనవే. ఎందుకంటే అవి ఓడిపోతే అతడు నాశనమౌతాడు, గెలిస్తే వాటికి బందీ అవుతాడు.

ప్రాచీన చరిత్రలో అనేక ఉదాహరణలు ఉన్నప్పటికీ, ఇంకా మన మనసుల నుండి చెరిగిపోని పోప్ జూలియస్ II కు చెందిన ఇటీవలి కాలపు ఉదాహరణను దాటిపోను. అతడు ఫెర్రారాను పొందాలనే ఆతురతలో ఒక విదేశీయుడి చేతులలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ అతడి అదృష్టం అతడిని రక్షించడంతో, తన అనాలోచిత ప్రవర్తన యొక్క ఫలాన్ని అతడు పొందలేదు. ఎలా అంటే అతడి యొక్క సహాయ సైన్యాలు రవెన్నా వద్ద ఓడింపబడగానే, -ఇతడు గానీ, ఇతరులు గానీ అనుకోని విధంగా- స్విట్జర్లాండ్ సైన్యాలు హఠాత్తుగా తలయెత్తి విజేతను తరిమివేశాయి. ఈ విధంగా అతడు తన శత్రువులకు -వారు పారిపోవడం వలన– బందీ అవలేదు, అలాగే తన సహాయసైన్యాలకు కూడా బందీ అవలేదు. ఎందుకంటే విజయం వారివలన కాక మరో సైన్యం వలన సిద్ధించింది కనుక.

ఫ్లోరెంటైన్స్ తమకు స్వంత సైన్యాలు అనేవి అసలు లేకపోవడం వలన పీసాను జయించడానికి పదివేల మంది ఉన్న ఫ్రెంచ్ బలగాన్ని పంపి, గతంలో ఎన్నడూ లేనంతటి ప్రమాదంలో చిక్కుకుపోయారు.

తన పొరుగు వారిని ఎదుర్కోవడానికి కాన్‌స్టాంటినోపుల్ చక్రవర్తి పదివేల మంది టర్కిష్ సైనికులను గ్రీసు దేశం లోనికి పంపించాడు. ఐతే వారు యుద్ధం ముగిసిన తరువాత తిరిగి వెళ్ళడానికి తిరస్కరించారు. క్రైస్తవేతరులకు గ్రీసుదేశం యొక్క బానిసత్వానికి ఇదే ఆరంభం.

కనుక, గెలుపొందాలనే కోరిక లేని వారే సహాయ సైన్యాల మీద ఆధారపడతారు. ఎందుకంటే అవి కిరాయి సైన్యాల కన్నా చాలా ఎక్కువ ప్రమాదకరమైనవి. వీటితో వినాశనం తయారుగా ఉంటుంది, సైన్యమంతా ఐకమత్యంతో ఉండి, వేరెవరికో విధేయత తెలుపుతూ ఉంటుంది. అదే కిరాయి సైన్యాల విషయానికి వస్తే, వారు జయించినపుడు నీకు హాని చేయడానికి వారికి ఎక్కువ సమయం మరియు మంచి అవకాశాలు అవసరమౌతాయి. వారంతా ఒకే జాతికి చెందిన వారై ఉండరు, వారు నీచే నియమించబడి నీ ద్వారా జీతభత్యాలు అందుకుంటూ ఉంటారు. వారి నాయకుడిగా నీచే నియమించబడిన వ్యక్తి నీకు హాని చేయగలిగేంతటి అధికారాన్ని వారి మీద వెంటనే పొందలేడు. మొత్తానికి చెప్పేదేమిటంటే, కిరాయి సైన్యాలలో వారి పిరికితనం మరియు నిరాసక్తత అత్యంత ప్రమాదకరమైనవి, అదే సహాయ సైన్యాలలో వారి ధైర్య సాహసాలే అతి ప్రమాదకరమైనవి. కనుక వివేకవంతుడైన రాజు ఈ సైన్యాలకు ఎల్లవేళలా దూరంగా ఉండి, తన స్వంత సైన్యాల మీద మాత్రమే ఆధారపడతాడు. అతడు ఇతరుల సైన్యం ద్వారా పొందిన దానిని నిజమైన విజయంగా పరిగణించక, తన స్వంత సేనల ద్వారా వచ్చే ఓటమినైనా కోరుకుంటాడు గానీ, ఇతరుల సైన్యం ద్వారా వచ్చే విజయాన్ని మాత్రం కాంక్షించడు.

సీజర్ బోర్గియాను మరియు అతడి చేతలను పేర్కొనడానికి నేనెన్నడూ సంకోచించను. అతడు రొమాగ్నాలోకి సహాయ సైన్యాల ద్వారా ప్రవేశించాడు -వారందరూ కూడా ఫ్రెంచ్ సైనికులే- వారి సహాయంతో ఇమోలాను మరియు ఫోర్లిని (Imola and Forli) జయించాడు. అయితే ఆ తదుపరి ఆ సైన్యాలు అతనికి విశ్వసనీయమైనవిగా కనిపించకపోవడంతో, తక్కువ ప్రమాదకరమైనవిగా భావించిన కిరాయి సైన్యాల మీద ఆధారపడాలని నిర్ణయించుకొని, ఓర్సిని మరియు విటెల్లి (Orsini and Vitelli) లను నియమించుకున్నాడు. కానీ తన నియంత్రణలోకి అవి వచ్చిన తరువాత అవి చంచలమైనవి, విశ్వాసం లేనివి మరియు ప్రమాదకరమైనవి అని గ్రహించి, వాటిని కూడా వదిలించుకుని తన స్వంత సైన్యాల మీద ఆధారపడ్డాడు. డ్యూక్ (సీజర్ బోర్గియా) ఒక్క ఫ్రెంచ్ బలగాల మీదనే ఆధారపడినపుడు, ఓర్సిని మరియు విటెల్లిలను తన కొలువులోకి తీసుకున్నపుడు అలాగే తన స్వంత సైనికుల మీద ఆధారపడినపుడు …ఇలా ఈ మూడు సందర్భాలలోనూ అతడి ప్రఖ్యాతిలోని తేడాలను గమనించడం ద్వారా మనం ఈ బలగాలలో ఒకదానితో మరోదానికి ఉన్న భేదాన్ని సులభంగా తెలుసుకోవచ్చు. ‘ప్రతీ ఒకరూ అతడిని తన బలగాలకు పూర్తి యజమానిగా గుర్తించినప్పటి కన్నా (అతడు స్వంత సైన్యాలను కలిగి ఉన్నప్పటి కన్నా) ఎక్కువగా అతడి గురించి ఉన్నతంగా మరెప్పుడూ భావించబడలేదు; అంతేకాక ఆసమయంలో అతడి ప్రఖ్యాతి నిరంతరం వృద్ధిచెందుతూనే ఉన్నది’ అని మనం తెలుసుకుంటాం.

ఇటలీకి మరియు ఇటీవలి కాలానికి చెందిన ఉదాహరణలను దాటి అవతలికి వెళ్ళాలని నేను అనుకోవడం లేదు. ఐతే నేను ఇంతకు ముందు పేర్కొన్న వారిలో ఒకడు అయిన, సిరాకస్ కు చెందిన Hieroను వదిలివేయడం నాకు ఇష్టం లేదు.

నేను చెప్పినట్లుగా ఇతడు సిరాకసన్‌ల చేత సైన్యానికి నాయకుడిగా చేయబడి, ఇటలీ సేనాధిపతులను పోలిన సేనానులతో నిర్మించబడిన కిరాయి సైన్యాలు నిరుపయోగకరమైనవనే విషయాన్ని వెనువెంటనే గ్రహించి, ఆ సేనానులను కొనసాగనివ్వనూలేక, సురక్షితంగా తొలగించనూలేక, వారందరినీ ముక్కలు ముక్కలుగా నరికించి, ఆ తరువాత ఇతర సహాయమేమీ లేకుండా తన స్వంత సైన్యాలతోనే యుద్ధం చేశాడు.

ఈ విషయానికి అనువర్తించదగిన ఓల్డ్ టెస్టమెంట్ (పాత నిబంధన గ్రంథం) లోని ఒక సంఘటనను గుర్తుతెచ్చుకోవాలని కూడా నేను కోరుకుంటున్నాను. పాలస్తీనా యోధుడైన గోలియత్‌తో యుద్ధం చేయడానికి డేవిడ్ తన సంసిద్ధతను సాల్‌తో వ్యక్తం చేయగా సాల్ అతడిని ప్రోత్సహించదానికి తన స్వంత ఆయుధాలనిచ్చాడు. వాటిని డేవిడ్ ఒకసారి పరీక్షించి, వెంటనే, అలవాటు లేని ఆ ఆయుధాలతో తాను విజయం సాధించలేనని అంటూ వాటిని తిరస్కరించి, తన వడిసెల (sling), మరియు తన ఖడ్గంతోనే శత్రువును ఎదుర్కోవడానికి సిద్ధమయ్యాడు. చివరికి చెప్పేదేంటంటే, ఇతరుల యొక్క ఆయుధాలు పెద్దగా అనిపించి చేజారిపోవచ్చు, లేక బరువుగా అనిపించవచ్చు, లేదా మరీ తేలికగానూ అనిపించవచ్చు.

11వ లూయీ (Louis XI, born 1423, died 1483 ) తండ్రి అయిన 7వ ఛార్లెస్ (Charles VII, born 1403, died 1461) అదృష్టం ద్వారానూ మరియు ధైర్యసాహసాలతోనూ ఫ్రాన్స్ దేశాన్ని ఇంగ్లీషు వారి నుండి విముక్తం చేసిన తరువాత తన స్వంత సైన్యాలను కలిగి ఉండవలసిన అవసరాన్ని గుర్తించి, అశ్వికదళం మరియు పదాతి దళాలను ఏర్పాటు చేస్తూ దానికి సంబంధించిన శాసనాన్ని తన సామ్రాజ్యంలో జారీ చేశాడు. తదుపరి అతని కొడుకు కింగ్ లూయీ పదాతిదళాన్ని రద్దుచేసి, దాని స్థానంలో స్విస్ కిరాయి సైనికులను తీసుకున్నాడు. తరువాతి రాజుల చేత కూడా అనుసరించబడిన ఆ పొరపాటు చర్యే ఆ సామ్రాజ్యపు విపత్తుకు మూలంగా ఇప్పుడు మనకు కనిపిస్తున్నది. ఎందుకంటే స్విస్ వారి ప్రఖ్యాతిని పెంచడం ద్వారా అతడు తన స్వంత బలగాల విలువను పూర్తిగా తగ్గించి వేశాడు. ఫ్రెంచ్ వారి పదాతి దళం రద్దుకావడంతో వారి అశ్విక దళం పూర్తిగా విదేశీ సహాయం (స్విస్ వారి) మీద ఆధారపడేటట్లు చేయబడింది. అంతేకాక స్విస్ వారితో కలసి యుద్ధం చేయడానికి అలవాటు పడిపోవడం వలన, వారు లేకుండా తాము ఏమీ చేయలేమని భావించే స్థితికి వచ్చారు. దానితో ఫ్రెంచ్ వారు స్విట్జర్లాండ్ తో పోరాడలేని పరిస్థితి మరియు వారు లేకుండా వేరెవ్వరినీ ఎదుర్కొని విజయం సాధించలేని పరిస్థితి తలయెత్తింది. ఆవిధంగా కొంత కిరాయి సేనలతోనూ, కొంత జాతీయ సేనలతోనూ ఫ్రెంచ్‌వారి సైన్యాలు మిశ్రమ సైన్యాలుగా మారాయి.

ఈ విధంగా కలగలసిన సైన్యం కేవలం కిరాయి సైన్యాల కన్నానో, లేక కేవలం సహాయసైన్యాల కన్నానో చాలా మెరుగైనదే. కానీ స్వంత సైన్యం కన్నా చాలా తక్కువ స్థాయిది. ఛార్లెస్ శాసనం గనుక అమలులో ఉంచబడి, మరింత విస్తరించబడి ఉంటే, ఫ్రాన్స్ సామ్రాజ్యం అజేయంగా నిలచి ఉండేదని ఈ ఉదాహరణ నిరూపిస్తున్నది.

మొదట్లో బాగానే కనిపించే వ్యవహారాలలో అడుగుపెట్టినపుడు మనిషి యొక్క అల్పబుద్ధి -నేను ఇంతకుముందు విషజ్వరాల గురించి చెప్పినట్లుగా- దానిలో దాగి ఉన్న విషాన్ని స్పష్టంగా చూడలేదు. కనుక ఒక సంస్థానాన్ని పాలించే రాజు నిజంగా వివేకవంతుడు కానట్లైతే అతడు ప్రమాదాలను, అవి తనను చుట్టుముట్టేవరకూ, పసిగట్టలేడు. అటువంటి సూక్ష్మదృష్టి కొద్దిమందికి మాత్రమే ఉంటుంది. రోమన్ సామ్రాజ్యానికి దాపురించిన మొదటి ముప్పును మనం పరీక్షించినట్లైతే, కేవలం గోత్‌లను (కిరాయి సైన్యాలుగా) నియమించుకోవడంతోనే అది మొదలైనట్లుగా తెలుస్తున్నది. ఎందుకంటే అప్పటి నుండి రోమన్ సామ్రాజ్యపు శక్తి క్షీణించడం మొదలై, ఆ ధైర్యసాహసాలన్నీ ఇతరులకు (గోత్‌లకు) బదిలీ అయినాయి.

మొత్తానికి నేనేం చెబుతానంటే, తన స్వంత బలగాలు లేకుండా ఏ సంస్థానం కూడా సురక్షితం కాదు. పైగా కష్టకాలంలో ఆదుకునే ధైర్యసాహసాలు లేకపోవడంతో అది పూర్తిగా అదృష్టం మీదనే ఆధారపడుతుంది. ‘స్వంత బలం యొక్క పునాది లేని యశస్సు లేక అధికారం వలే అనిశ్చితమైనవి, అస్థిరమైనవి మరేవీ లేవు’ అనేది ఎల్లవేళలా వివేకవంతుల యొక్క అభిప్రాయం మరియు నిర్ణయం. ఒకరి స్వంత సైన్యం అంటే అతడి పౌరులు, అనుచరులు లేక ఆధారితులు, …వీరిలో ఎవరితోనైనా (either of subjects, citizens, or dependents ) నిర్మించబడినది; మిగిలిన వారంతా కిరాయి సైన్యాలు లేక సహాయ సైన్యాలు.

(‘ఆధారితులు’ అంటే రాజు యొక్క పౌరులో లేక అనుచరులో కాకపోయినా కూడా కేవలం అతడి పోషణలోనే సైనిక వృత్తిని అవలంబించేవారు)

నేను సూచించిన సూత్రాలను గనుక పర్యాలోచించినట్లైతే, అలాగే అలెగ్జాండర్ ద గ్రేట్ యొక్క తండ్రియైన ఫిల్లిప్ మరియు అనేక మంది ఇతర రాజులు మరియు రిపబ్లిక్‌లు సైన్యాలను ఎలా నిర్మించి, నిర్వహించారో -నేను పూర్తిగా కట్టుబడి ఉండే సూత్రాలు- పరిశీలిస్తే స్వంత సైన్యాలను నిర్మించే మార్గాన్ని సులభంగా తెలుసుకోవచ్చు.

హోమ్‌పేజి